„Batman: Azyl Arkham” to jedna z najgłośniejszych powieści graficznych wszech czasów. Wielokrotnie nagradzany album to jednak nie tylko komiks, lecz psychodeliczna podróż w głąb umysłu Mrocznego Rycerza i jego największych wrogów. Grant Morrison stworzył scenariusz, który wykracza poza konwencje gatunku, a Dave McKean zilustrował go w sposób, który na długo zapada w pamięci. Ta niezwykła, pełna przenikających się wątków i symbolizmu opowieść graficznie odbiega od powszechnie przyjętej konwencji komiksu dzięki niezwykłym artystycznym planszom, nadającym jej mroczny, tajemniczy charakter.
Psychologiczny wzorzec, czyli potęga sztuki
Historia zapisane w komiksu jest nasycona odniesieniami do psychoanalizy i innych koncepcji psychologicznych. Azyl Arkham staje się metaforą ludzkiego umysłu, a Batman – symbolem walki z wewnętrznymi demonami. Morrison eksploruje granice między normalnością a szaleństwem, zacierając je i stawiając pytania o naturę tożsamości… „Batman: Azyl Arkham” pozostaje albumem wyjątkowym, tak za sprawą treści, jak również języka wizualnego.
W domu szaleństwa – „Batman. Azyl Arkham”
Historia zaczyna się w 1920 roku. Po śmierci chorej psychicznie matki psycholog Amadeusz Arkham zaczyna adaptować swój rodzinny dom na szpital dla chorych psychicznie. Ponad pół wieku później Azyl Arkham, Ośrodek dla Obłąkanych Przestępców, jest budynkiem pełnym ponurych korytarzy i przygnębiających miejsc – mroczną zagadką, której lepiej nie rozwiązywać.
W klaustrofobicznych pokojach-celach przebywają uznani za niepoczytalnych złoczyńcy, głównie wrogowie Batmana, marząc o dniu, w którym zdołają się uwolnić i obalić świat rozumu. Dzień ten nadchodzi pierwszego kwietnia. Szaleńcy przejmują Azyl. Prowadzeni przez Jokera więźniowie mają tylko jedno żądanie – chcą, aby pojawił się u nich człowiek odpowiedzialny za ich osadzenie. Batman musi podążyć do jądra ciemności, by zmierzyć z przeciwnikami, ale również stawić czoło własnej podwójnej tożsamości – inaczej podzieli los pacjentów Azylu.
Surrealistyczna warstwa wizualna
Rysunki Dave’a McKeana są równie niezwykłe, co scenariusz. Artysta stosuje różnorodne techniki, od malarstwa po kolaż, tworząc mroczny, surrealistyczny świat, który doskonale oddaje atmosferę Azylu Arkham. Jego prace są pełne symboli i aluzji, które dodają komiksowi dodatkowych warstw interpretacyjnych. Brytyjski twórca wykorzystał paletę możliwości bawiąc się sposobem prezentacji poszczególnych paneli, eksperymentując także w warstwie formalnej. Malowane ilustracje zestawiono z rysunkami, w których postacie są często rozmyte, schowane za zasłoną cienia, innym razem wyeksponowane lub ujęte na tle architektury.
Gatunkowe pogranicza
„Batman. Azyl Arkham” to komiks, który łączy w sobie elementy thrillera, horroru i opowieści symbolicznej. Podróż Batmana przez Azyl Arkham to nie tylko walka z wrogami, ale przede wszystkim konfrontacja z własnymi lękami i demonami. Komiks ten zmusza do refleksji nad naturą szaleństwa, tożsamości i granicami ludzkiego umysłu. „Batman: Azyl Arkham” to komiks, który na długo pozostaje w pamięci. Dzieło, które zmusza do myślenia i które pokazuje, że komiks może być sztuką na najwyższym poziomie.
Autorem scenariusza tej niezwykłej powieści jest utytułowany scenarzysta komiksowy i telewizyjny Grant Morrison („All-Star Superman”, „Final Crisis”, „The Multiversity”, „Batman, Inc.”), zaś za niezwykłe, artystyczne ilustracje odpowiada Dave McKean „Czarna Orchidea”, „Sandman”). Tłumaczyli Jarosław Grzędowicz i Tomasz Sidorkiewicz.
