Z satysfakcją informujemy, że Nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotra Całbeckiego za Kryminalny Debiut Roku 2022 otrzymała pani Julia Łapińska. Jury konkursu w składzie: Ryszard Ćwirlej (przewodniczący), Agata Koss-Dybała, Georgina Gryboś i prof. Rafał Moczkodan, uhonorowało ją za powieść 'Czerwone jezioro’ (Wydawnictwo Agora). Gala wręczenia nagrody odbyła się 22 kwietnia 2023 w Teatrze Muzycznym w Toruniu. Nagrodę wręczyła Elżbieta Piniewska, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Organizatorami konkursu są: Książnica Kopernikańska w Toruniu oraz Fundacja Kult Kultury. Fundatorem Nagrody w wysokości 25 tys.złotych jest Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Nagrodę specjalną w wysokości 4 tys. złotych ufundowała Książnica Kopernikańska w Toruniu. Również i ta nagroda trafiła do Julii Łapińskiej.
Julia Łapińska – studiowała filozofię i dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim, absolwentka Instytutu Reportażu. Publikowała reportaże i wywiady w „Tygodniku Przegląd”, „Polityce”, „Tygodniku Powszechnym” i „Dużym Formacie”. Jej teksty ukazywały się w antologiach opowiadań i zbiorach reportaży.
Laudacja wygłoszona po wręczeniu Nagrody. Laudację podczas gali wygłosił Ryszard Ćwirlej, przewodniczący jury konkursu.
Co się zdarzy, jeżeli znajdziesz się w niewłaściwym miejscu o niewłaściwym czasie? Proste zlecenie może się wtedy przekształcić w skomplikowaną kryminalną łamigłówkę, w której trzeba się będzie zmierzyć ze swoją przeszłością, zadać niewygodne pytania, odkryć pilnie strzeżone tajemnice i poznać cenę prawdy.
Kryminał 'Czerwone jezioro’ Juli Łapińskiej to połączenie zgrabnie skomponowanej intrygi, pogłębionego rysunku psychologicznego postaci, nieoczywistych relacji między kierującymi się różnorodnymi motywacji bohaterów, którzy zostali osadzeni w znaczącym dla współczesnej geopolityki miejscu. Mało jest przestrzeni nieistniejących, nieobecnych w świadomości społecznej, będących białą plamą na mapie Polski. Takim z pewnością do początku lat 90. pozostawało Borne Sulinowo, siedziba wojsk radzieckich. Łapińska postanowiła wypełnić tę białą plamę blisko sześciuset stronicową opowieścią, w której przeszłość wkrada się niepostrzeżenie w teraźniejszość, a postaci utrwalone na taśmie fotograficznej przerywają milczenie i zaczynają zdradzać kolejne, głęboko skrywane sekrety.
Łapińska nie napisała zwykłego kryminału. Zrobiła coś więcej. W morderczą intrygę wplątała figurę homo sovieticus, pokazując jak ujawniał się on zarówno w okresie PRL-u, ale jak przetrwał w niektórych spośród nas przez ostatnie trzy dekady. Autorka obnaża mechanizmy władzy, manipulacji, przymykania oczu na zło w imię poprawy swojego losu, żądzy i nieliczenia się z nikim i z niczym, w imię osiągnięcia własnej korzyści, a czasem po prostu banalnie zwykłej, okrutnie powszechnej chęci upokorzenia innych.
’Czerwone jezioro’ nie jest lekturą lekką, nie jest powieścią, którą zabiera się na plażę czy do pociągu. Oczywiście można, ale trzeba powiedzieć, że tej książki nie da się pochłonąć na raz. Co jakiś czas trzeba ją odłożyć, przetrawić, pomyśleć. Łapińska zmusza nas do konfrontacji… Z naszą wspólną przeszłością, z naszymi wyobrażeniami o historii, z sobą…
W jednym autorka Czerwonego jeziora nas, zafascynowanych czytelników, oszukuje. Jedną rzecz zapowiada, ale jej nie wyjaśnia. Jest nią legenda „czerwonego jeziora”… Po zakończeniu książki nie wiemy, ile jest w niej prawdy, ile fałszu… I po chwili przychodzi olśnienie! Julia Łapińska zrobiła to celowo! Możemy wierzyć, że ona do Bornego Sulinowa wróci, żeby zmierzyć się z tą historią, żeby odpowiedzieć na pytanie o los dziewczyn z okolicznych wiosek. I napisze kolejną powieść kryminalną. Równie dobrą co ta, która dziś nagradzamy.
